ជំងឺទឹកនោមផ្អែម គឺជាជំងឺម្យ៉ាងដែលជាតិស្ករអ្នកជំងឺកើនឡើងនៅក្នុងឈាមលើសពីធម្មតា។ ជួនកាល នៅពេលដែលចំនួនជាតិស្ករនៅក្នុងឈាម ក្នុងទឹកនោមអ្នកជំងឺក៏មានជាតិស្ករដែរ។ រីឯជំងឺទឹកនោមប្រៃវិញ គឺជាជំងឺម្យ៉ាងដែលនៅក្នុងទឹកនោមអ្នកជំងឺមានជាតិសាច់ (Protein ប្រូតេអ៊ីន)។ តាមធម្មតា នៅក្នុងទឹកនោមមិនមានជាតិសាច់ទេ ហេតុនេះហើយជំងឺទឹកនោមប្រៃនៅក្នុងន័យនេះ មិនសំដៅលើរសជាតិប្រៃរបស់ទឹកនោមនោះទេ។
តាមការឱ្យដឹងរបស់វេជ្ជបណ្ឌិត លឹម តាំងឡូត មានជំនាញឯកទេសលើផ្នែកជំងឺទឹកនោមផ្អែមក្រពេញ និង អ័រម៉ូននៃ គ្លីនិកខេអេស (មជ្ឈមណ្ឌលទឹកនោមផ្អែម និងអ័រម៉ូនខេអេស) បានឱ្យដឹងថាអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម នៅពេលដែលគាត់កើតជំងឺនេះរយៈពេលយូរឬព្យាបាលមិនបានត្រឹមត្រូវ ពេលនោះហើយដែលវាអាចលេចចេញនូវផលលំបាកទៅលើតម្រងនោម។ ផលវិបាកនៅលើតម្រងនោមនោះ គឺទឹកនោមប្រៃនេះឯង។ គេក៏បានសិក្សាឃើញដែរថា ជំងឺទឹកនោមផ្អែម គឺជាមូលហេតុទីមួយដែលធ្វើឲ្យយើងកើតទឹកនោមប្រៃ ប៉ុន្តែក៏អាចមានមូលហេតុដទៃទៀតដែលធ្វើឲ្យកើត ទឹកនោមប្រៃបានដូចជា៖
•បញ្ហាលើសឈាម
•ការរលាកតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃ
•គីសតម្រងនោម (Cystic kidney)ជាដើម។
ការសិក្សាថ្មីៗនេះនៅប្រទេសកម្ពុជារកឃើញថា “ប្រមាណជាពាក់កណ្តាលនៃជំងឺទឹកនោមផ្អែមមានផលវិបាកតម្រងនោម។” យ៉ាងណាមិញ នៅក្នុងដំណាក់កាលដំបូង អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែលចាប់ផ្តើមមានទឹកនោមប្រៃ គឺមិនមានរោគសញ្ញាអ្វីទាំងអស់ មានតែការពិនិត្យទឹកនោម និងពិនិត្យឈាមទេ ទើបអាចវាយតម្លៃកម្រិតទឹកនោមប្រៃ និងមុខងារតម្រងនោមបាន។ចំណែកឯនៅក្នុងដំណាក់កាលបន្ទាប់ អ្នកជំងឺអាចមានអាការស្លេក ហើម ហត់ ក្អួត នោមតិច ឡើងឈាម។ល។ ឯដំណាក់កាលចុងក្រោយ គឺលាងឈាម។
ដូចនេះ តើអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមគួរទៅពិនិត្យរកបញ្ហាទឹកនោមប្រៃនិងមុខងារតម្រងនោមនៅពេលណា?
•អ្នកជំងឺគួរគប្បីពិនិត្យឈាមរៀងរាល់ឆ្នាំ (BUN, Creatinine, Creatine clearance)
•អ្នកជំងឺគួរគប្បីពិនិត្យទឹកនោមរៀងរាល់ឆ្នាំ (Microalbuminuria, Proteinuria)។
មិនតែប៉ុណ្ណោះអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម ក៏ត្រូវមានរបៀបការពារតម្រងនោមរបស់ខ្លួនដូចខាងក្រោម ដើម្បីកុំឱ្យស្ថានភាពជំងឺខ្លួនវិវត្តទៅធ្ងន់ធ្ងរទៅៗដូចខាងក្រោម៖
•ត្រូវត្រួតពិនិត្យកម្រិតជាតិស្ករឲ្យបានល្អ
•ត្រូវត្រួតពិនិត្យសម្ពាធឈាមឲ្យបានល្អ
•ត្រូវបញ្ឈប់ការជក់បារី
•ត្រូវកាត់បន្ថយការបរិភោគជាតិខ្លាញ់។
លើសពីនេះ ប្រសិនបើអ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែមវិវត្តទៅជាអ្នកជំងឺខ្សោយតម្រងនោម និងទឹកនោមប្រៃក្នុងដំណាក់កាលដំបូងហើយនោះ គួរគប្បីទទួលទានអាហារូបត្ថម្ភបន្ថែមដើម្បីឱ្យសុខភាពប្រសើរឡើងដូចជា កាត់បន្ថយចំនួនប្រូតេអ៊ីន (Proteine) ដែលអ្នកបរិភោគ, កាត់បន្ថយចំនួនផូស្វ័រ និង កាត់បន្ថយចំនួនអំបិលក្នុងចំណីអាហារ។
ក្នុងករណីបងប្អូនមានចម្ងល់នូវបញ្ហាទឹកនោមផ្អែមវិវត្តទៅជាទឹកនោមប្រៃដែលលើសពីអ្វីដែលនៅក្នុងអត្ថបទបានបង្ហាញ សូមបងប្អូនទាក់ទងទៅក្រុមវេជ្ជបណ្ឌិតនៃ គ្លីនិកខេអេស (មជ្ឈមណ្ឌលទឹកនោមផ្អែម និងអ័រម៉ូនខេអេស) តាមរយៈលេខទូរស័ព្ទ 069 38 0000/078 38 0000
ដើម្បីទទួលបានការប្រឹក្សាជំងឺផ្ទាល់គឺក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញ៕
រៀបរៀងអត្ថបទដោយ៖ កញ្ញា លីហួយ